Naast de pot (aantekeningen in proza)

De actualiteit is niet te verslaan. Een week voordat Anders Breivik in Noorwegen een aanslag pleegde en een bloedbad aanrichtte schreef ik een gedicht voor Perdu met de titel 'De atleet vertrouwt zijn sprong'. In dit gedicht is een stuk van een email of chatbericht te lezen waarin de 'ik' tegen Gruweletser D. Labruyère het volgende zegt:

'het is weer een van die dagen waarop iedereen er gelukkig uitziet, iedereen is goddelijk. Of iedereen is een monster, ook dat is goed mogelijk. Het einde van Dogville is echt ziek. Ze maakt iedereen af, iedereen. Geweldig. Over Nietzsche en medelijden zal ik het niet hebben, ik weet dat je namedropping niet uit kunt staan.'

Ik las deze passage gisteren terug, ik was op vakantie in Schotland toen Breivik zijn gruweldaden beging. En toen kwam het: Dogville was een van zijn favoriete films. Het bloedige einde dat ik altijd als briljante afrekening met het medelijden als superioriteitsgevoel zag, inspireerde Breivik tot een werkelijk bloedbad. Dit dwong me de 'ik' uit het gedicht met andere ogen te zien, sterker nog: ik kan het gedicht niet meer lezen zonder hieraan te denken. Die email of dat chatbericht is plots onderdeel van de bekentenissen van een moordenaar die tot alles in staat is, 'De atleet vertrouwt zijn sprong' zal als het over een aantal weken verschijnt bij Perdu ongetwijfeld ook zo worden gelezen. Daar kan ik helemaal niets aan doen. Ik vind het zelf haast moeilijk te geloven dat ik de regels er niet met opzet na Noorwegen in heb verwerkt. Lars von Trier heeft zijn excuses aangeboden, ik ben blij dat ik niet beroemd ben.